DABDA De 5 fasen van het omgaan met de dood

DABDA, de vijf stadia van het omgaan met sterven, werden voor het eerst beschreven door Elisabeth Kübler-Ross in haar klassieke boek, Over dood en sterven, in 1969. Ze beschrijven de stadia waar mensen doorheen gaan als ze leren dat ze (of een geliefde) sterven, beginnend met de schok (of ontkenning) van het moment, en tot het punt van acceptatie. Hoewel deze fasen uniek zijn voor elke persoon die geconfronteerd wordt met ziekte, dood of verlies, en de meeste mensen volgen deze niet in een lineair patroon, zijn ze nuttig bij het beschrijven van enkele van de emoties die gepaard gaan met deze levensveranderende gebeurtenissen.

Stadia van Coping

De DABDA-stadia staan ​​voor het volgende:

• Ontkenning
• boosheid
• Afdingen
• Depressie
• Aanvaarding

De vijf fasen van het Kübler-Ross-podiummodel zijn de bekendste beschrijving van de emotionele en psychologische reacties die veel mensen ervaren wanneer ze worden geconfronteerd met een levensbedreigende ziekte of een levensveranderende situatie.
De fasen zijn niet alleen van toepassing op de dood, maar ook op elke levensveranderende gebeurtenis waarvoor een verlies wordt gevoeld, zoals een echtscheiding, het verlies van een baan of het verlies van een woning.
Het copingproces
De fasen zijn niet bedoeld als compleet of chronologisch. Niet iedereen die een levensbedreigende of levensveranderende gebeurtenis meemaakt, voelt alle vijf de reacties, en evenmin zal iedereen die ze ervaart dit doen in de volgorde die is geschreven. Reacties op ziekte, dood en verlies zijn net zo uniek als de persoon die ze ervaart.
In haar boek bespreekt Kübler-Ross deze theorie van coping op een lineaire manier, wat betekent dat een persoon zich door de ene fase beweegt om de volgende te bereiken. Ze legde later uit dat het nooit de bedoeling was dat de theorie lineair was en niet op alle personen werd toegepast; de manier waarop iemand door de stadia beweegt, is net zo uniek als ze zijn.
Het is belangrijk om te onthouden dat sommige mensen alle stadia zullen ervaren, sommige op volgorde en sommige niet, en andere mensen kunnen slechts een paar van de fasen ervaren of zelfs vastlopen in een ervan. Het is ook interessant om op te merken dat de manier waarop iemand in het verleden tegenspoed heeft behandeld, invloed zal hebben op hoe een diagnose van terminale ziekte wordt behandeld.
Bijvoorbeeld, een vrouw die altijd tegenspoed heeft vermeden en ontkenning heeft gebruikt om in het verleden met de tragedie om te gaan, kan merken dat ze lang vastzit in de ontkenningsfase van het omgaan met haar. Evenzo kan een man die woede gebruikt om met moeilijke situaties om te gaan, niet in staat zijn om uit het kwaadaardige stadium van coping te geraken.

Ontkenning

We willen allemaal geloven dat ons niets slecht kan overkomen. Onbewust kunnen we zelfs geloven dat we onsterfelijk zijn.
Wanneer een persoon de diagnose van een terminale ziekte krijgt, is het normaal om een ​​stadium van ontkenning en isolatie te betreden. Ze zijn misschien ongelovig wat de dokter hen vertelt en zoeken naar tweede en derde meningen. Ze kunnen een nieuwe reeks tests vragen, omdat ze denken dat de resultaten van de eerste onjuist zijn. Sommige mensen kunnen zich zelfs isoleren van hun arts en weigeren voor enige tijd een verdere medische behandeling te ondergaan.
Tijdens een depressie is het niet ongebruikelijk om zich te isoleren van familie en vrienden of om actief te voorkomen dat we het trauma of de gebeurtenis bespreken. Het is een zelfbeschermend mechanisme waardoor een probleem "ophoudt te bestaan" als je het niet erkent.
Deze fase van ontkenning is meestal van korte duur. Al snel na het binnengaan, beginnen velen hun diagnose als realiteit te accepteren. De patiënt kan uit isolatie komen en medische behandeling hervatten.
Sommige mensen zullen echter ontkenning gebruiken als een coping-mechanisme lang in hun ziekte en zelfs tot hun dood. Verlengde ontkenning is niet altijd een slechte zaak; het levert niet altijd meer leed op. Soms geloven we ten onrechte dat mensen een manier moeten vinden om hun dood te accepteren om vreedzaam te kunnen sterven. Degenen van ons die mensen hebben zien ontkennen tot het einde weet dat dit niet altijd waar is.

boosheid

Als een persoon de realiteit van een terminale diagnose accepteert, kunnen ze beginnen te vragen: "Waarom ik?" Het besef dat al hun verwachtingen, dromen en weloverwogen plannen niet gaan gebeuren, woede en frustratie teweegbrengt. Helaas is deze boosheid vaak gericht op de wereld en willekeurig.
Woede is het stadium waarin de opgekropte gevoelens van de vorige fasen worden vrijgegeven in een enorme stortvloed van verdriet en gericht op iedereen die toevallig in de weg zit.
Artsen en verpleegkundigen worden in het ziekenhuis geroepen; familieleden worden met weinig enthousiasme begroet en lijden vaak aan de toevallige woedeaanvallen. Zelfs vreemden zijn niet immuun voor de acties woede kan veroorzaken.
Het is belangrijk om te weten waar deze woede vandaan komt. Een stervende kan tv kijken en mensen zien lachen en dansen - een wrede herinnering dat hij niet meer kan lopen, laat staan ​​dansen. 
In het boek Over dood en sterven, Kübler-Ross omschrijft deze woede op een slimme manier: "Hij zal zijn stem verheffen, hij zal eisen stellen, hij zal klagen en vragen om aandacht te krijgen, misschien als de laatste luide kreet:" Ik leef, vergeet dat niet. hoor mijn stem, ik ben nog niet dood! '"
Voor de meeste mensen is deze fase van coping ook van korte duur. Nogmaals, sommige mensen zullen woede blijven houden voor een groot deel van de ziekte. Sommigen zullen zelfs boos worden.

Afdingen

Wanneer ontkenning en woede niet het beoogde resultaat hebben, in dit geval een verkeerde diagnose of wondermiddel, zullen veel mensen overstappen naar onderhandelen. De meesten van ons hebben op een bepaald moment in ons leven al onderhandeld. Kinderen leren al op jonge leeftijd dat boos worden op moeder als ze zegt "nee" niet werkt, maar een andere aanpak proberen kan.
Net als het kind dat de tijd heeft om zijn woede te heroverwegen en het proces van onderhandelen met een ouder begint, doen veel mensen met een terminale ziekte ook.
De meeste mensen die het onderhandelingsstadium betreden, doen dat met hun God. Ze kunnen overeenkomen om een ​​goed leven te leiden, de behoeftigen te helpen, nooit meer te liegen, of een aantal "goede" dingen als hun hogere macht hen alleen maar van hun ziekte zal genezen..
Andere mensen kunnen onderhandelen met artsen of met de ziekte zelf. Ze proberen misschien meer tijd te nemen om dingen te zeggen als: "Als ik gewoon lang genoeg kan leven om mijn dochter te laten trouwen ..." of "Kon ik maar één keer op mijn motorfiets rijden ..."
Afdingen is het stadium waarin men vasthoudt aan een irrationele hoop, zelfs als de feiten iets anders zeggen. Het kan openlijk uitgedrukt worden als paniek of gemanifesteerd worden met een innerlijke dialoog of gebed, ongezien door anderen.
De impliciete terugkeer gunst is dat ze niet om iets meer zouden vragen als alleen hun wens werd toegekend. Mensen die deze fase ingaan, leren snel dat onderhandelen niet werkt en onvermijdelijk verdergaat, meestal tot het stadium van depressie.

Depressie

Wanneer het duidelijk wordt dat de terminale ziekte hier is om te blijven, ervaren veel mensen depressie. De toegenomen last van operaties, behandelingen en lichamelijke symptomen van ziekte maken het bijvoorbeeld voor sommige mensen moeilijk om boos te blijven of een stoïcijnse glimlach op te dringen. Depressie kan op zijn beurt binnensluipen.
Kübler-Ross legt uit dat er in deze fase echt twee soorten depressie zijn. De eerste depressie, die ze 'reactieve depressie' noemde, treedt op als reactie op huidige en eerdere verliezen.
Bijvoorbeeld, een vrouw die gediagnosticeerd is met baarmoederhalskanker kan eerst haar baarmoeder verliezen aan een operatie en haar haar aan chemotherapie. Haar man wordt zonder hulp achtergelaten om voor hun drie kinderen te zorgen, terwijl ze ziek is en de kinderen naar een familielid de stad uit moet sturen. Omdat de behandeling van kanker zo duur was, kunnen deze vrouw en haar echtgenoot hun hypotheek niet betalen en moeten ze hun huis verkopen. De vrouw voelt bij elk van deze gebeurtenissen een diep gevoel van verlies en glijdt in een depressie.
Het tweede type depressie wordt "voorbereidende depressie" genoemd. Dit is de fase waarin iemand te maken heeft met het naderende toekomstige verlies van alles en iedereen waar hij van houdt. De meeste mensen zullen deze tijd van rouw in stille gedachten doorbrengen terwijl ze zich voorbereiden op zo'n volledig verlies.
Depressie wordt beschouwd als de fase zonder welke acceptatie onwaarschijnlijk is. Met dat gezegd zijnde, kan men voelen dat veel verliezen verschillen tijdens dezelfde gebeurtenis. Het uitwissen van die gevoelens kan enige tijd duren, gedurende welke een persoon terugkaatst in en uit een depressie.

Aanvaarding

Het stadium van acceptatie is waar de meeste mensen zouden willen zijn als ze sterven. Het is een stadium van vreedzame oplossing dat de dood zal plaatsvinden en een rustige verwachting van zijn komst. Als iemand het geluk heeft om dit stadium te bereiken, is de dood vaak erg vredig.
Mensen die acceptatie bereiken, hebben zichzelf doorgaans toestemming gegeven om verdriet, spijt, woede en depressie tot uiting te brengen. Door dit te doen, kunnen ze hun emoties verwerken en komen ze tot een akkoord met een 'nieuwe realiteit'.
Ze hebben misschien tijd gehad om het weer goed te maken en afscheid te nemen van geliefden. De persoon heeft ook tijd gehad om het verlies van zoveel belangrijke mensen en dingen die zoveel voor hen betekenen, te betreuren.
Sommige mensen die laat in hun ziekte worden gediagnosticeerd en geen tijd hebben om door deze belangrijke stadia te werken, mogen nooit echte acceptatie ervaren. Anderen die niet verder kunnen gaan vanuit een ander stadium - de man die bijvoorbeeld boos blijft op de wereld tot zijn dood - mogen ook nooit de vrede van acceptatie ervaren.
Voor de gelukkige persoon die tot acceptatie komt, wordt de laatste fase voor de dood vaak doorgebracht in stille contemplatie terwijl ze naar binnen keren om zich voor te bereiden op hun uiteindelijke vertrek..
Omgaan met de woede van een stervende geliefde