Polyvagale theorie en hoe het zich verhoudt tot sociale signalen
Ben je ooit in een situatie geweest waarin je je onzeker of in gevaar voelt, maar niet echt zeker waarom? Je mag rondkijken en zien dat niemand anders last van de zaak lijkt te hebben, maar iets voelt nog steeds aan je?
Je realiseert je het misschien niet, maar je wandelt elke dag rond in de wereld en leest duizenden sociale signalen in je omgeving. In onze omgang met anderen nemen we gezichtsuitdrukkingen, stemgeluiden, lichamelijke bewegingen en meer op. We zijn constant bezig met het observeren en communiceren met de wereld en anderen als onderdeel van de menselijke ervaring.
Terwijl we deze interacties met anderen hebben, wordt ons zelfgevoel vormgegeven. We leren over onszelf en over anderen, over wie we kunnen vertrouwen en die ons gevaarlijk voelen. Onze lichamen verwerken dit soort informatie constant door deze interacties met de wereld.
Het bewakingssysteem van het lichaam
Ons zenuwstelsel is een complexe structuur die informatie verzamelt uit ons hele lichaam en de activiteit coördineert. Er zijn twee belangrijke delen van het zenuwstelsel: het centrale zenuwstelsel en het perifere zenuwstelsel.
Centraal zenuwstelsel
Het centrale zenuwstelsel bestaat uit twee structuren:
- Hersenen. Dit is de structuur die bestaat uit miljarden onderling verbonden neuronen of zenuwcellen die zich in de schedel bevinden en fungeert als het coördinatiecentrum voor bijna alle functies van ons lichaam. Het is de zetel van ons intellect.
- Ruggengraat. Dit is een gebundeld netwerk van zenuwvezels, die de meeste delen van ons lichaam met onze hersenen verbinden.
Perifere zenuwstelsel
Het perifere zenuwstelsel bestaat uit alle zenuwen buiten ons brein en ruggenmerg. Het kan worden onderverdeeld in twee verschillende systemen:
- Somatisch zenuwstelsel (Vrijwillig). Met dit systeem kunnen onze spieren en hersenen met elkaar communiceren. Het somatische systeem helpt onze hersenen en het ruggenmerg signalen naar onze spieren te sturen om hen te helpen bewegen, en stuurt informatie van het lichaam terug naar de hersenen en het ruggenmerg.
- Autonoom zenuwstelsel (Onvrijwillige). Dit is het systeem dat de klieren en interne organen controleert, zoals het hart, de longen en het spijsverteringsstelsel. Dit zijn in essentie de dingen die ons lichaam leiden zonder dat we er bewust aan hoeven te denken. We kunnen bijvoorbeeld ademen zonder telkens te moeten nadenken over ademhalen.
Lezen van gevarenaanwijzingen
Ons autonome zenuwstelsel (het onvrijwillige systeem dat helpt om dingen als onze ademhaling, hartslag, spijsvertering en speekselvloed te beheersen) is complex en altijd druk. Naast het uitvoeren van deze belangrijke functies in ons lichaam, zoals ons helpen ademen, ons hart helpen pompen en ons helpen voedsel te verteren, helpt ons autonome zenuwstelsel ons ook om gevaarlijke signalen te scannen, te interpreteren en erop te reageren..
Er zijn twee afzonderlijke systemen aan het werk binnen ons autonome zenuwstelsel die ons helpen om gevaarlijke signalen te lezen en erop te reageren:
- Sympathisch zenuwstelsel. Dit systeem is betrokken bij het opwekken van ons lichaam om te reageren door ons te mobiliseren om te bewegen in gevaarlijke situaties. Velen verwijzen naar dit systeem als aanleiding voor onze "vecht of vlucht" reacties op gevaren in onze omgeving. Het is ook verantwoordelijk voor het activeren van onze bijnieren om epinefrine vrij te maken in onze bloedbaan, ook bekend als een adrenalinestoot. Wanneer we een slang zien, zal ons sympathische zenuwstelsel de aanwijzing van de potentiële dreiging lezen en ons lichaam ertoe aanzetten om te reageren, waarschijnlijk met een snelle adrenalinestoot en onmiddellijk wegtrekken van de slang.
- Parasympathisch zenuw stelsel. Dit systeem is betrokken bij het kalmeren van ons lichaam, het sparen van energie terwijl het dingen begint te doen zoals het vertragen van onze hartslag, het reguleren van onze spijsvertering en het verlagen van onze bloeddruk. Sommigen noemen dit systeem het "rust en verteren" -systeem. Als we beginnen te lezen dat een keu niet gevaarlijk is, begint ons lichaam te kalmeren met behulp van ons parasympathisch zenuwstelsel.
De nervus Vagus
Er is met name één zenuw die van belang is voor Dr. Stephen Porges, Ph.D. Dr. Porges is een gerenommeerd universitair docent, wetenschapper en ontwikkelaar van wat de Polyvagal Theory wordt genoemd. De nervus vagus is de tiende hersenzenuw, een zeer lange en zwervende zenuw die begint bij de medulla oblongata. Dit deel van de hersenen, de medulla oblongata, bevindt zich in het lagere gedeelte van de hersenen, net boven waar de hersenen verbinden met ons ruggenmerg.
Er zijn twee kanten aan deze nervus vagus, de dorsale (rug) en de ventrale (voorzijde). Vanaf daar lopen de twee zijden van de nervus vagus door ons hele lichaam, beschouwd als de breedste verdeling van alle zenuwen in het menselijk lichaam hebben.
Scannen van onze omgeving
Vanaf het moment dat we worden geboren, scannen we intuïtief onze omgeving op aanwijzingen van veiligheid en gevaar.
We zijn bedraad voor verbinding en, om ons te helpen overleven, zijn onze lichamen ontworpen en voorbereid voor het observeren, verwerken en reageren op onze omgeving..
Een baby reageert op de veilige gevoelens van nabijheid met hun ouder of verzorger. Op dezelfde manier reageert een baby op signalen die als eng of gevaarlijk worden ervaren, zoals een vreemde, een eng geluid of een gebrek aan respons van hun verzorger. We scannen onze hele leven op signalen van veiligheid en gevaar.
Neuroception
In de polyvagale theorie beschrijft Dr. Porges het proces waarin onze neurale circuits aanwijzingen van gevaar in onze omgeving lezen als neuroceptie. Door dit proces van neuroceptie ervaren we de wereld op een manier waarop we situaties en mensen onvrijwillig scannen om te bepalen of ze veilig of gevaarlijk zijn.
Als onderdeel van ons autonome zenuwstelsel, gebeurt dit proces zonder dat we ons er zelfs van bewust zijn dat het gebeurt. Net zoals we in staat zijn om te ademen zonder opzettelijk tegen onszelf te moeten zeggen om op adem te komen, zijn we in staat om onze omgeving te scannen op aanwijzingen zonder onszelf te vertellen dat te doen. De nervus vagus is van bijzonder belang tijdens dit proces van neuroceptie.
In het proces van neuroceptie kunnen beide zijden van onze nervus vagus worden gestimuleerd. Elke zijde (ventrale en dorsale) bleek op verschillende manieren te reageren terwijl we informatie uit onze omgeving en sociale interacties scannen en verwerken.
De ventrale (voorkant) zijde van de nervus vagus reageert op signalen van veiligheid in onze omgeving en interacties. Het ondersteunt gevoelens van fysieke veiligheid en het veilig en emotioneel verbonden zijn met anderen in onze sociale omgeving.
De dorsale (achterkant) kant van de nervus vagus reageert op signalen van gevaar. Het trekt ons weg van verbinding, uit gewaarzijn en in een staat van zelfbescherming. Op momenten dat we een indicatie van extreem gevaar kunnen ervaren, kunnen we ons afsluiten en ons bevroren voelen, een aanwijzing dat onze dorsale vagale zenuw het heft in handen heeft genomen.
Drie ontwikkelingsstadia van respons
Binnen zijn polyvagale theorie beschrijft Porges dat er drie evolutionaire stadia zijn betrokken bij de ontwikkeling van ons autonome zenuwstelsel. In plaats van simpelweg te suggereren dat er een balans is tussen ons sympathische en parasympathische zenuwstelsel, beschrijft Porges dat er eigenlijk een hiërarchie van antwoorden is ingebouwd in ons autonome zenuwstelsel.
- Immobilisatie. Beschreven als de oudste route, betreft dit een reactie op immobilisatie. Zoals je je misschien herinnert, reageert de dorsale (achterkant) kant van de nervus vagus op signalen van extreem gevaar, waardoor we immobiel worden. Dit betekent dat we zouden reageren op onze angst door bevroren, verdoofd en afgesloten te worden. Bijna alsof ons parasympathisch zenuwstelsel in een overstuur dreigt te raken, resulteert ons antwoord feitelijk in bevriezen, in plaats van alleen maar vertragen.
- Mobilisatie. In dit antwoord worden we afgetapt op ons sympathisch zenuwstelsel dat, zoals je je misschien herinnert, het systeem is dat ons helpt te mobiliseren tegen de gevaren van een gevaar. We komen in actie met onze adrenaline-kick om weg te komen van het gevaar of om onze dreiging af te weren. Polyvagale theorie suggereert dat dit pad zich naast zich zou ontwikkelen in de evolutionaire hiërarchie.
- Maatschappelijke betrokkenheid. De nieuwste toevoeging aan de hiërarchie van reacties, dit is gebaseerd op onze ventrale (voorkant) zijde van de nervus vagus. Onthouden dat dit deel van de nervus vagus reageert op gevoelens van veiligheid en verbinding, sociale betrokkenheid stelt ons in staat om ons verankerd te voelen en wordt gefaciliteerd door dat ventraal vagus pad. In deze ruimte kunnen we ons veilig, kalm, verbonden en betrokken voelen.
De responshiërarchie in het dagelijks leven
Terwijl we door het leven gaan en met de wereld bezig zijn, zijn er onvermijdelijk die momenten waarop we ons veilig zullen voelen en anderen waarin we ons ongemak of gevaar zullen voelen. De Polyvagal-theorie suggereert dat deze ruimte voor ons vloeibaar is en dat we ons kunnen verplaatsen in en uit deze verschillende plaatsen binnen de hiërarchie van reacties.
We kunnen sociale betrokkenheid ervaren in de omhelzing van een veilige geliefde en, op dezelfde dag, onszelf in mobilisatie bevinden als we worden geconfronteerd met gevaar zoals een hondsdolle hond, een overval of een intens conflict met een collega.
Er zijn momenten dat we een gevarenaanwijzing kunnen lezen en erop reageren en de situatie zodanig kunnen verwerken dat we ons gevangen voelen en niet in staat zijn om uit de situatie te geraken. Op die momenten reageert ons lichaam op verhoogde gevoelens van gevaar en angst, en komt het in een meer primaire ruimte van immobilisatie. Onze dorsale nervus vagus wordt getroffen en blokkeert ons naar een plek waar het bevriest, ons verdoofd voelt en, zoals sommige onderzoekers geloven, dissociatie.
De gevaarlijke aanwijzingen kunnen op die momenten te overweldigend worden en we zien geen haalbare uitweg. Een voorbeeld hiervan zijn momenten van seksueel of fysiek misbruik.
Impact van trauma
Wanneer iemand trauma heeft ervaren, met name in ervaringen waarin ze geïmmobiliseerd bleven, kan hun vermogen om hun omgeving te scannen op gevaarseisen scheef worden. Het doel van ons lichaam is natuurlijk om ons te helpen nooit meer zo'n angstaanjagend moment te ervaren, dus het zal doen wat het moet doen om ons te helpen beschermen.
Naarmate ons bewakingssysteem in overdrive begint te werken en ons uiterste best doet om ons te beschermen, kan het ook veel aanwijzingen in onze omgeving als gevaarlijk beschouwen - zelfs de signalen die als neutraal of goedaardig voor andere mensen kunnen worden beschouwd.
Door onze sociale betrokkenheid kunnen we vloeiender communiceren met anderen, ons verbonden en veilig voelen. Wanneer ons lichaam een signaal oppikt in een interactie die aangeeft dat we misschien niet veilig zijn, begint het te reageren. Voor velen kan deze cue hen naar een plaats van mobilisatierespons brengen, die in actie komt om te proberen de dreiging te neutraliseren of weg te komen van de dreiging.
Voor diegenen die trauma hebben meegemaakt, kan het signaal van een gevaarlijke cue hen rechtstreeks van sociale betrokkenheid naar immobilisatie brengen. Aangezien ze verschillende interpersoonlijke signalen als gevaarlijk aan elkaar koppelen, zoals een kleine verandering in gelaatsuitdrukking, een bepaalde stem of bepaalde soorten lichaamshouding, kunnen ze teruggaan naar een plaats van respons die hen bekend voorkomt. een inspanning om zichzelf voor te bereiden en te beschermen.
Een respons van mobilisatie kan door het lichaam niet als optie worden geregistreerd. Dit kan nogal verwarrend zijn voor traumaloodden, zich niet bewust van hoe deze hiërarchie van respons wordt beïnvloed door hun interacties met anderen en de wereld..
Verbinding en Polyvagal Theorie
Hoewel de nervus vagus bekend staat als wijd verspreid en verbonden met verschillende delen van het lichaam, is het belangrijk op te merken dat dit systeem de schedelzenuwen kan beïnvloeden die sociale betrokkenheid reguleren door gezichtsuitdrukking en vocalisatie. Als menselijke wezens die bedraad zijn om verbinding te maken, kunnen we begrijpen hoe het scannen op gevaarseisen vaak kan voorkomen in onze interacties met onze significante andere of belangrijke ondersteunende anderen in ons leven.
We verlangen van nature naar gevoelens van veiligheid, vertrouwen en troost in onze relaties met anderen en halen snel signalen op die ons vertellen wanneer we misschien niet veilig zijn. Naarmate mensen veiliger worden voor en met elkaar, kan het eenvoudiger zijn om gezonde banden te smeden, kwetsbaarheden te delen en intimiteit met elkaar te ervaren..
Weet jij iets over dissociatie?
