HIV en orale harige leukoplakie

Harige leukoplakie (ook bekend als orale harige leukoplakie of OHL) is een vaak geziene orale laesie bij immuungecompromiteerde mensen, zich manifesterend met witte vlekken aan de zijkant van de tong en een kenmerkend "harig" uiterlijk. Het is een van de vele mondziekten die regelmatig mensen met hiv kunnen treffen, meestal wanneer het CD4-aantal van een persoon onder 200 daalt.

Oorzaken en symptomen

OHL wordt veroorzaakt door het Epstein Barr-virus (EBV), een virus van de herpesfamilie dat bijna 95 procent van de bevolking treft. Terwijl de meeste mensen een immuunsysteem hebben dat in staat is om het virus te beheersen, biedt de verminderde immuunfunctie bij mensen met HIV OHL de kans om te gedijen. Als zodanig wordt het beschouwd als een met HIV geassocieerde opportunistische infectie.
OHL-laesies zijn goedaardig en veroorzaken geen andere symptomen. Integendeel, de aandoening is indicatief voor zowel de verminderde afweer van een persoon als de toegenomen vatbaarheid voor andere, meer ernstige opportunistische infecties. Over het algemeen komt OHL vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en wordt het zelden bij kinderen gezien. 
Vóór de komst van antiretrovirale therapie (ART) was OHL sterk voorspellend voor progressie naar de ziekte in een laat stadium, waarbij binnen de twee jaar maar liefst 47 procent vorderde van HIV naar AIDS. Vandaag, met de eerdere behandeling, is de incidentie van OHL aanzienlijk gedaald.
In termen van risicofactoren vertaalt roken in associatie met een laag aantal CD4 zich in een bijna tweevoudige toename van het risico op OHL.

Diagnose

OHL-laesies variëren in grootte. Het kan aanwezig zijn aan een of beide zijden van de tong of aan de binnenkant van de wang. Ze zijn meestal niet pijnlijk tenzij er een secundaire, onderliggende infectie is.
Soms lijken de laesies plat, waardoor het moeilijker is om te onderscheiden van andere, vergelijkbare infecties. In tegenstelling tot orale candidiasis (spruw) kan OHL echter niet gemakkelijk van de tong worden geschraapt. Dit is, samen met het uiterlijk van de laesie, de kenmerken die het meest suggestief zijn voor OHL bij mensen met HIV.
Hoewel klinische inspectie vaak genoeg is om een ​​positieve diagnose te ondersteunen, suggereren sommige onderzoeken dat tot 17 procent van de visuele examens onjuist is. Indien nodig kan een definitieve diagnose worden gesteld door microscopisch onderzoek van een biopsie en andere diagnostische technieken om EBV-infectie te bevestigen.

Behandeling en preventie

Omdat de OHL-laesie goedaardig is, is er over het algemeen geen behandeling nodig. Bij sommigen, met name die met verslechterend CD4-aantal, kan een hoge dosis Zovirax (aciclovir) echter helpen de infectie op te lossen. Toch is het OHL-recidief hoog als de acyclovir-therapie wordt gestopt voordat de immuunfunctie significant is hersteld.
Preventie van OHL is sterk afhankelijk van de vroege diagnose en behandeling van HIV met de huidige richtlijnen van de Verenigde Staten waarin de behandeling bij diagnose wordt aanbevolen.
Stoppen met roken wordt ook aanbevolen om de ontwikkeling van OHL en tal van andere HIV-gerelateerde en niet-HIV-geassocieerde ziekten te voorkomen.