Hoeveel menselijke emoties zijn er?
Emoties heersen zoveel van ons leven. Zelfs schrijvers en dichters lijken niet in staat om het volledige bereik en de ervaring van menselijke emoties te beschrijven.
Emoties zijn tegelijkertijd ongrijpbaar, maar het facet waarmee we de subtielste gevoelens communiceren met mensen om ons heen. We kunnen niet zonder hen bestaan, maar stoppen zelden om na te gaan hoeveel er werkelijk zijn. Het is een vraag die al generaties lang wetenschappers en filosofen ontgaat en dat ook vandaag blijft doen.
De studie van emoties
Al in de 4e eeuw voor Christus probeerde Aristoteles het exacte aantal kernemoties bij mensen te identificeren. Beschreven als Aristoteles 'Lijst van Emotie, stelde de filosoof 14 verschillende emotionele expressies voor: angst, vertrouwen, woede, vriendschap, kalmte, vijandschap, schaamte, schaamteloosheid, medelijden, vriendelijkheid, afgunst, verontwaardiging, navolging en minachting.
Tegen de 20e eeuw was het aantal met de komst van psychotherapie aanzienlijk toegenomen. Volgens Robert Plutchick, emeritus hoogleraar aan het Albert Einstein College of Medicine, hebben psychologen meer dan 90 verschillende definities van 'emotie' uiteengezet met als doel nauwkeurig te beschrijven wat menselijke emotie vormt en onderscheidt.
in de afgelopen jaren hebben psychologen geprobeerd deze emoties te identificeren en te categoriseren op een manier die als empirisch en universeel wordt beschouwd. Verrassend genoeg, als het gaat om de meest elementaire emoties, zullen de meeste psychologen je vertellen dat veel minder zijn dan je zou denken.
Plutchik's Wheel of Emotions
Een van de meest prominente theorieën uit de 20e eeuw is het emotiespel van Robert Plutchik. Daarin stelde Plutchik acht basisemoties voor - vreugde, verdriet, vertrouwen, afkeer, angst, woede, verrassing en verwachting - waarvan hij geloofde dat hij overlapt en bloedde in de volgende zoals tinten op een kleurenwiel.
Plutchick legde verder uit dat de primaire emotionele "kleuren" kunnen combineren om de secundaire en complementaire emotionele "kleuren" te vormen. Bijvoorbeeld, anticipatie en vreugde kunnen samengaan om optimisme te vormen, terwijl angst en verrassing samen ontzag kunnen beschrijven.
Eckman's gezichtsactie coderingssysteem
Veel onderzoekers hebben het model van Plutchik in twijfel getrokken en betoogd dat zijn secundaire en complementaire emoties vaak kunnen verschillen per cultuur of samenleving. Ze staan erop dat, om een emotie als fundamenteel te beschouwen, deze universeel ervaren moet worden in alle culturen.
Daartoe creëerde psycholoog Paul Ekman het zogenaamde gezichtsactiecoderingssysteem (FACS), een classificatiemodel dat de bewegingen van de gezichtsspieren en die van de ogen en het hoofd meet en evalueert. Gebaseerd op zijn theorie, stelde Ekman voor dat er zeven emotionele uitdrukkingen universeel zijn voor mensen over de hele wereld: geluk, verdriet, verrassing, angst, woede, walging en minachting.
Hoewel het werk van Ekman het effect van 'nature or nurture' op emotionele respons heeft benadrukt, is veel van zijn theorie sindsdien bekritiseerd toen hij in 2004 stelde dat dezelfde techniek zou kunnen worden gebruikt als een manier om leugendetectie te vinden.
Vier niet-reduceerbare emoties
In navolging van het werk van Ekman streefde een onderzoeksteam aan de Universiteit van Glasgow in 2014 naar het identificeren van emoties op basis van gezichtsuitdrukkingen ongeacht sociaal-culturele invloeden..
Wat de onderzoekers ontdekten was dat bepaalde emoties dezelfde gezichtsrespons opwekten. Angst en verrassing betroffen bijvoorbeeld dezelfde gezichtsspieren en, in plaats van twee emoties te representeren, was er een te zien. Hetzelfde zou kunnen worden toegepast op walging en woede of opwinding en shock.
Op basis van hun bevindingen reduceerden de wetenschappers het aantal onherleidbare emoties tot slechts vier: geluk, verdriet, woede en angst. Afgezien daarvan, voerden zij aan dat de meer complexe variaties van emoties zich in de loop van de millennia hebben ontwikkeld onder talrijke sociale en culturele invloeden.
De gemeenschappelijkheid van gezichtsuitdrukkingen, zeggen ze, is voornamelijk biologisch (iets waarmee we zijn geboren), terwijl het onderscheid tussen subtiele en complexe emotionele expressies voornamelijk sociologisch is (dingen die we als een cultuur met de tijd hebben geleerd en ontwikkeld).
Een woord van heel goed
Emoties en hoe we ze ervaren en tot uitdrukking brengen, kunnen zowel overduidelijk als opmerkelijk subtiel zijn. De algemene consensus onder wetenschappers van vandaag is dat de basisemoties, hoe veel er ook zijn, dienen als de basis voor de meer complexe en subtiele emoties die deel uitmaken van de menselijke ervaring.