Wat is Gestalt-psychologie?
Gestaltpsychologie is een school van denken die kijkt naar de menselijke geest en het gedrag als geheel. Wanneer we de wereld om ons heen proberen te begrijpen, suggereert de Gestalt-psychologie dat we ons niet alleen richten op elk klein onderdeel.
In plaats daarvan hebben onze geesten de neiging om objecten waar te nemen als onderdeel van een groter geheel en als elementen van complexere systemen. Deze school voor psychologie speelde een belangrijke rol in de moderne ontwikkeling van de studie van menselijke gewaarwording en perceptie.
Een korte geschiedenis van de Gestalt-psychologie
Afkomstig uit het werk van Max Wertheimer, vormde de gestaltpsychologie gedeeltelijk een reactie op het structuralisme van Wilhelm Wundt.
Hoewel Wundt geïnteresseerd was in het opsplitsen van psychologische kwesties in een zo klein mogelijk deel, waren de Gestalt-psychologen in plaats daarvan geïnteresseerd in de totaliteit van de geest en het gedrag. Het leidende principe achter de Gestaltbeweging was dat het geheel groter was dan de som der delen.
De ontwikkeling van dit gebied van de psychologie werd beïnvloed door een aantal denkers, waaronder Immanuel Kant, Ernst Mach en Johann Wolfgang von Goethe.
De ontwikkeling van Gestaltpsychologie werd gedeeltelijk beïnvloed door Wertheimer's observaties op een dag op een treinstation. Hij kocht een speelgoedstroboscoop die snel foto's liet zien om de verschijnende beweging na te bootsen. Later stelde hij het concept van het Phi-fenomeen voor, waarbij opeenvolgende knipperende lichten kunnen leiden tot wat bekend staat als schijnbeweging. Met andere woorden, we nemen beweging waar er geen is waar. Films zijn een voorbeeld van schijnbare beweging. Door een reeks stilstaande beelden wordt de illusie van beweging gecreëerd.
"De fundamentele 'formule' van de Gestalt-theorie zou op deze manier kunnen worden uitgedrukt," schreef Max Wertheimer. "Er zijn gehelen waarvan het gedrag niet wordt bepaald door dat van hun individuele elementen, maar waarbij de deelprocessen zelf worden bepaald door de intrinsieke aard van het geheel. Het is de hoop van de Gestalt-theorie om de aard van dergelijke gehelen te bepalen. '
Grote gestaltpsychologen
Er waren een aantal denkers die invloed hadden op de Gestalt-psychologie. Enkele van de bekendste Gestalt-psychologen waren:
Max Wertheimer: Beschouwd als een van de drie grondleggers van de Gestaltpsychologie, staat Wertheimer ook bekend om zijn concept van het phi-fenomeen. Het phi-fenomeen omvat het snel achter elkaar volgen van een reeks stilstaande beelden om de illusie van beweging te creëren.
Kurt Koffka: Ken als een van de drie oprichters van Gestaltpsychologie, Kurt Koffka had verschillende interesses en bestudeerde vele onderwerpen in de psychologie, waaronder leren, perceptie en gehoorbeperkingen.
Wolfgang Kohler: Ook een belangrijke grondlegger in de geschiedenis van de Gestalt-beweging, Kohler heeft ook de Gestalt-theorie op een beroemde manier samengevat door te zeggen: "Het geheel is anders dan de som der delen." Hij stond ook bekend om zijn onderzoek naar het oplossen van problemen, zijn kritiek op de introspectie die de structuralisten gebruikten om de menselijke geest te bestuderen, en zijn tegenstand tegen het behaviorisme..
Gestaltwetten van perceptuele organisatie
Is het je ooit opgevallen hoe een reeks knipperende lichten vaak lijkt te bewegen, zoals neonborden of strengen kerstverlichting? Volgens de Gestaltpsychologie gebeurt deze schijnbare beweging omdat onze geest ontbrekende informatie vult. Deze overtuiging dat het geheel groter is dan de som van de afzonderlijke delen heeft geleid tot de ontdekking van verschillende verschijnselen die optreden tijdens de waarneming.
Illustratie door Emily Roberts, VerywellOm beter te begrijpen hoe menselijke waarneming werkt, stelden Gestalt psychologen een aantal wetten van perceptuele organisatie voor, waaronder de wetten van gelijkenis, Pragnanz, nabijheid, continuïteit en sluiting.
De wet van gelijkenis suggereert dat vergelijkbare items meestal bij elkaar worden gegroepeerd. Als een aantal objecten in een scène op elkaar lijken, groepeert u ze op een natuurlijke manier en neemt u ze als één geheel waar. Een reeks cirkels of vierkanten die op elkaar zijn gestapeld, wordt bijvoorbeeld als een reeks kolommen beschouwd in plaats van alleen afzonderlijke vormen.
De wet van nabijheid suggereert dat objecten bij elkaar de neiging hebben om als een groep te worden beschouwd. Als je bijvoorbeeld een aantal mensen dicht bij elkaar ziet staan, zou je meteen kunnen aannemen dat ze allemaal deel uitmaken van dezelfde sociale groep.
In een restaurant bijvoorbeeld, kan de gastheer of gastvrouw aannemen dat mensen naast elkaar in de wachtruimte bij elkaar zijn en vragen of ze klaar zijn om te gaan zitten. In werkelijkheid zitten ze misschien alleen bij elkaar omdat er weinig ruimte is in de wachtruimte of omdat dat de enige open stoelen zijn.
Gestaltpsychologie heeft ook geholpen het idee te introduceren dat menselijke waarneming niet alleen gaat over zien wat er werkelijk in de wereld om ons heen aanwezig is. Veel van wat we waarnemen, wordt sterk beïnvloed door onze motivaties en verwachtingen.
Een woord van heel goed
Gestaltpsychologie heeft kritiek ondervonden, vooral omdat veel van zijn centrale concepten moeilijk te definiëren en experimenteel te onderzoeken zijn. Hoewel deze benadering mogelijk haar identiteit als een onafhankelijke denkrichting in de psychologie heeft verloren, hebben haar centrale ideeën een grote invloed gehad op het gebied van de psychologie als geheel..
Gestaltpsychologie is grotendeels ondergebracht in andere psychologie-gebieden, maar het had een enorme invloed. Andere onderzoekers die werden beïnvloed door de principes van de gestaltpsychologie, waaronder Kurt Lewin en Kurt Goldstein, werden belangrijke bijdragen aan de psychologie. Het idee dat het geheel anders is dan de delen ervan heeft op andere gebieden een rol gespeeld, waaronder ons begrip van de hersenen en sociaal gedrag.